Chính quyền Tổng thống Mỹ cân nhắc điều chỉnh chính sách thương mại

Giới chức cấp cao trong chính quyền của tân Tổng thống Mỹ Joe Biden đang cân nhắc một cách tiếp cận mới trong vấn đề thương mại quốc tế.

Thay vì tập trung vào việc mở cửa thị trường cho các công ty dịch vụ tài chính, dược phẩm, các nhà đàm phán Mỹ hướng tới các khoản đầu tư nước ngoài không trực tiếp nhằm thúc đẩy xuất khẩu hoặc tạo việc làm cho người lao động Mỹ. Đây là nội dung trong bài viết được đăng tải trên tờ The Wall Street Journal số ra ngày 24/1.

Những người có tiếng nói quyết định trong vấn đề này bao gồm Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan và các thành viên trong nhóm chuyển tiếp của tân Tổng thống Biden, những người có khả năng đảm nhận các vị trí cấp cao trong lĩnh vực thương mại. Bài viết nhận định “một tư duy mới đang trở thành xu hướng trong các thành viên đảng Dân chủ”.

Trong chiến dịch tranh cử, ông Sullivan đã tuyên bố rằng chính sách thương mại nên “tập trung vào việc cải thiện tiền lương và tạo công ăn việc làm với mức lương cao ở Mỹ, thay vì đảm bảo thế giới an toàn cho hoạt động của doanh nghiệp.”

Những quan điểm đó được nêu ra trong các đề xuất thuế của ông Biden nhằm thúc đẩy các công ty của Mỹ bảo toàn việc làm ở trong nước hơn là nới lỏng đầu tư ra nước ngoài. Mở rộng các cơ sở ở Mỹ sẽ được hưởng một khoản tín dụng thuế, ngược lại, nếu chuyển sản xuất ra nước ngoài sẽ bị áp mức thuế cao hơn.

Ông Brad Setser, một thành viên trong nhóm chuyển tiếp của chính quyền Biden, được cho là người có nhiều đóng góp quan trọng đằng sau các đề xuất thay đổi.

Phát biểu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Mỹ (CFR), ông Setser nhấn mạnh mặc dù các nhà đàm phán Mỹ thúc đẩy mở cửa thị trường cho các công ty dược phẩm, song những doanh nghiệp này lại sản xuất phần lớn ở các quốc gia có mức thuế thấp như Ireland, dẫn đến thâm hụt thương mại lớn của Mỹ trong lĩnh vực này. Ông Setser nêu rõ chính sách thương mại và thuế phải thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa sản xuất của Mỹ.

Trong khi đó, Đại diện Thương mại Mỹ được đề cử Katherine Tai cho rằng chính quyền mới hướng tới một “chính sách thương mại lấy người lao động làm trung tâm”, chứ không phải một chính sách tập trung vào khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp hoặc thu được giá hời. Bà Tai nhấn mạnh “người dân không chỉ là người tiêu dùng, mà họ còn là công nhân và người làm công ăn lương.”

Tuy nhiên, bài viết cho rằng có nhiều lý do để duy trì chính sách thương mại như trước đây. Các nhà kinh tế thương mại cho rằng việc mở cửa thị trường cho các dịch vụ tài chính, dược phẩm và các nhà đầu tư lớn khác ở nước ngoài có lợi cho tầng lớp trung lưu của Mỹ, ít nhất cũng là gián tiếp.

Doanh thu tăng cường năng lực cho các công ty lớn để họ có thể nghiên cứu ở trong nước, sản xuất các sản phẩm mới cho người tiêu dùng Mỹ và trả lương cao cho công nhân Mỹ.

Một đại diện của Cơ quan nghiên cứu và sản xuất dược phẩm của Mỹ cho biết thâm hụt thương mại hàng hóa của ngành dược phẩm không phản ánh giá trị của nghiên cứu và phát triển cũng như các công việc khác được thực hiện ở Mỹ.